Hakikatçiler Akımı

Tüm insanların eşitliğinden yana, doğaya ve insana saygılı, namus dışında her şeyin ortak olmasını ve hep birlikte üretip hakça paylaşmayı savunan “Hakikatçiler”  akımının ilk Pir leri (Şeyhleri) Akçadağ ve civarında Dumke Allo (Ali) , Kayseri (Sarız) yöresinde Apseyd ve Sivas yöresinde Araboğulları dır. Sonraki kuşaklarda Meluli (Hüseyin Erbil -Karaca) ,Mücrimi , Hicrani (Ali Kamke), İbreti, Aziz Özcan Baba, Haydar Bayrak, Ali Şukran,Haydar Bulut,  Ali Sayılır, Süleyman Mordoğan, Musa Hazar ve İbrahim Erdem (Erdem Baba) bu öğretiyi daha da geliştirip olgunlaştırdılar. Hakikatciler akımı Kayseri, Sivas, Malatya ve Maraş bölgesinde yaygınlaşmıştır.

Hakikatçilerde belirli kurallara veya soya bağlanan bir liderlik (Mürşitlik) seçimi yoktur. Mürşit (Pir) , bilgisi, becerisi, tecrübesi, tutarlılığı, hoşgörüsü, güvenilirliği,dürüstlüğü ve diğer olumlu nitelikleriyle kendini cemaatine kabul ettiren saygın ve marifetli kişidir. Cemaat özü itibariyle bir “kırklar meclisidir” . Adeletçidir , eşitlikçidir, dayanışmacıdır ve hosgörülüdür. Hakikatçiler’e göre kişi Hak yolunda salt kendi gönül gözü ve gücüyle yol alır, ihtiyaç duyuyorsa mürşidinin (Şeyhinin) seçimini bizzat kendisi yapar. Pir (Şeyh) sıfatı da herhangi biri için değil, İnsan-ı Kâmil için kullanılır.

Hakikatçi Pirler soy ve şecere iddasında bulunmazlar. Kimseden herhangi bir adla aidat toplamazlar. Düşkün kaldırmazlar. Suçu affetmezler, suçluyu bir daha meclislerine almazlar. Kendileri için kimsenin yardım ve tavassutunu istemezler, çıkar ilişkilerine girmezler. Padişah da olsa kimsenin elini eteğini öpmezler, “hak –i payına” yüz sürmezler.

Yaşlı-genç, kadın-erkek farkı gözetmezler. Aleviliğin özüne ilişkin kurallara, ahlaki değerlere son derece önem verirler. Silahı ve şiddeti reddederler. Musahiplik sadece bir kişi ile değil tüm Hakikatçiler ile yapılır. Müsahiplerin bağ, bahçe ve tarlaları arasına sınır konulmaz.  Birlikte üretip hakça paylaşırlar.  Temel ibadetleri muhabbet etmek, saz çalmak , deyişler söylemek ve ahlaki kuralları yerine getirmektir. Kadınlı, erkekli sade giyinirler ve takı takmazlar. Muhabbetlerindeki ana tema felsefe, tasavvuf, ahlaklı insan olmak ve İnsan-ı Kamil’e ulaşmaktır.